Gruszyczka zielonawa

Gruszyczka zielonawa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

gruszyczka

Gatunek

gruszyczka zielonawa

Nazwa systematyczna
Pyrola chlorantha Sw.
Kongl. Vetensk. Acad. Nya Handl. 25:257. 1804
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Gruszyczka zielonawa (Pyrola chlorantha Sw.) – gatunek rośliny należący do rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Występuje w północnej Ameryce, zachodniej Azji, Azji Mniejszej, w północnej i środkowej Europie oraz na Kaukazie. W Polsce gatunek objęty ochroną częściową.

Rozmieszczenie geograficzne

Występuje na obszarze Azji (Chanty-Mansyjsk, Mongolia), Europy (Austria, Belgia, Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, dawna Jugosławia, Karelia, Łotwa, Niemcy, Norwegia, Polska, Rumunia, Szwajcaria, Szwecja, Ukraina, Węgry, Włochy) i Ameryki Północnej (USA: Alaska, Arizona, Dakota Południowa, Idaho, Kolorado, Michigan, Minnesota, Montana, Nebraska, Nevada, Nowy Meksyk, Ohio, Utah, Wisconsin; Kanada: Nowy Brunszwik, Nowa Fundlandia, Nowa Szkocja, Wyspa Księcia Edwarda, Kolumbia Brytyjska, Manitoba)[3].

W Polsce gatunek spotykany na rozproszonych stanowiskach na obszarze całego kraju, w górach do wysokości 400 m n.p.m.

Morfologia

Owoce
Liście
Łodyga
Od 10 do 25 cm wysokości, czerwona, ostrokrawędzista.
Liście
Okrągławojajowate, o zmiennym kształcie, brzegiem słabo ząbkowane, skórkowate, pod spodem niebieskawe, a z wierzchu ciemnozielone. Blaszka liścia o średnicy od 0,5 do 3 cm. Ogonek dłuższy, rynienkowaty.
Kwiaty
Zwykle samopylne, działki kielicha zielone, okrągławotrójkątne, nieodgięte. Korona szeroko otwarta, średnicy od 8 do 10 mm, dzwonkowata. Płatki korony barwy zielonobiałej, cztery razy dłuższe od działek kielicha. Szyjka słupka łukowato wygięta do dołu i dłuższa od płatków.
Owoc
Torebka z zakrzywioną szyjką słupka. Nasiona rozsiewane są przez wiatr.

Biologia i ekologia

Zimozielona krzewinka. Rośnie w półcieniu, w borach iglastych, na glebach suchych i świeżych, ubogich i kwaśnych. Kwitnie od czerwca do lipca.

Zagrożenia i ochrona

Od 2014 roku gatunek jest objęty w Polsce ochroną częściową[4].

Przypisy

  1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20]  (ang.).
  2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13]  (ang.).
  3. Moneses uniflora. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. [dostęp 2010-08-25].
  4. Dz.U. z 2014 r. poz. 1409 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin.

Bibliografia

  • Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.
  • SNL: furuvintergrønn
Identyfikatory zewnętrzne:
  • BioLib: 38985
  • EoL: 583576
  • EUNIS: 178769
  • Flora of China: 200016143
  • Flora of North America: 200016143
  • FloraWeb: 4663
  • GBIF: 2888276
  • identyfikator iNaturalist: 63802
  • IPNI: 331799-1
  • ITIS: 23757
  • NCBI: 93824
  • identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2410797
  • Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:331799-1
  • Tela Botanica: 54177
  • identyfikator Tropicos: 26800020
  • USDA PLANTS: PYCH