Gedeon Bałaban

Gedeon
Biskup lwowski
Ilustracja
Kraj działania

I Rzeczpospolita

Data urodzenia

1530

Data śmierci

10 lutego 1607

Biskup lwowski
Okres sprawowania

1569–1607

Wyznanie

prawosławne

Chirotonia biskupia

1569

Multimedia w Wikimedia Commons

Gedeon Bałaban (Grzegorz Bałaban) herbu Korczak (ur. 1530, zm. 1607) – prawosławny biskup lwowski i kamieniecko-podolski w latach 1569–1607[1]. Był synem poprzedniego biskupa lwowskiego Arseniusza (Marka Bałabana).

Życiorys

Absolwent Akademii Ostrogskiej[2]. Uczestniczył w odbywającym się przeciwko unii brzeskiej synodzie w Brześciu[3], gdzie podpisał protest przeciwko jej postanowieniom[4]. Towarzyszył mu biskup przemyski Michał (Kopysteński), który podobnie jak Bałaban, pomimo wcześniejszej deklaracji przyjęcia unii odstąpił od tej decyzji, prawdopodobnie poprzez działania księcia Ostrogskiego[5]. Na sejmie z 1597 roku zadecydowano, że i Gedeon Bałaban i Michał Kopystyński zachowają prawo do swoich godności[6].

Samowolnie obsadził biskupstwo prawosławne we Lwowie, którym kierował przez 30 lat. Jego rządy cechowało zgorszenie, ucisk i wyzysk ludu prawosławnego, cerkwi i klasztorów. Został wyklęty przez patriarchę Konstantynopola i metropolitę kijowskiego[7].

Był właścicielem Stratyna, gdzie założył szkołę i drukarnię.

Przypisy

  1. http://www.typo3.cerkiew.pl/prawoslawie/text.php?id=199
  2. Antoni Mironowicz, Kultura prawosławna w dawnej Rzeczypospolitej, w: Rzeczpospolita wielu wyznań, materiały z międzynarodowej konferencji Kraków, 18-20 listopada 2002, Kraków 2004, s. 424.
  3. Lista uczestników synodu brzeskiego
  4. Documenta Unionis Berestensis eiusque auctorum v.1 (1590-1600), Romae 1970, s. 337.
  5. Kościół greckokatolicki na Ukrainie (cz. II). [dostęp 2008-03-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
  6. Michał Kopystyński. [dostęp 2006-02-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-02-09)].
  7. Roman Soczyński, 400-lecie unii brzeskiej, Warszawa 1996, s. 7

Zobacz też

Bibliografia

  • p
  • d
  • e
Biskupi eparchii lwowskiej Patriarchatu Moskiewskiego
  • Косма (1156–1167)
  • Артемий (1239–1240)
  • Иосиф (1292)
  • Григорий (1301)
  • Феодор (1331–1334)
  • Иоанн (1415)
  • Makarij Tuczapskij (1540–1547)
  • Arseniusz (Bałaban) (1549–1565)
  • Иоанн (1569)
  • Gedeon Bałaban (1570–1596)
  • Ijeriemija Tisarowskij (1607–1641)
  • Arsienij Żeliborskij (1641–1651)
  • Afanasij Żeliborskij (1651–1667)
  • Ijeriemija Swistielnickij (1668–1676)
  • Józef Szumlański (1668–1700)
  • Pantelejmon (Rudyk) (1941–1945)
  • Makary (Oksijuk) (1945–1951)
  • Focjusz (Topiro) (1951–1952)
  • Pankracy (Kaszperuk) (1952–1956)
  • Palladiusz (Kaminski) (1956–1960)
  • Grzegorz (Zakalak) (1960–1964)
  • Damian (Marczuk) (1964–1965)
  • Mikołaj (Juryk) (1965–1983)
  • Nikodem (Rusnak) (1983–1989)
  • Ireneusz (Seredni) (1989–1990)
  • Andrzej (Horak) (1990–1992)
  • Sergiusz (Hensycki) (1992)
  • Augustyn (Markiewicz) (1992–2012)
  • Filaret (Kuczerow) (od 2012)
  • VIAF: 310700103
  • GND: 1058969935
  • PLWABN: 9810626112605606
  • PWN: 3873797