Cyfrowy tubylec

Na tej stronie brak pełnego opisu bibliograficznego uniemożliwia zidentyfikowanie źródeł informacji. Należy podać opis bibliograficzny do źródeł najlepiej z wykorzystaniem odpowiednich szablonów cytowania. Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu. Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Cyfrowy tubylec^[1] (ang. digital native)^[2] – pojęcie oznaczające człowieka urodzonego w czasach powszechnego stosowania w życiu codziennym i zawodowym Internetu, komputerów i innych urządzeń, traktującego Internet jako zwyczajny element otaczającego go świata. Cyfrowi tubylcy są przeciwstawiani cyfrowym imigrantom^[1].

Pochodzenie terminu

Twórcą pojęcia digital natives jest amerykański badacz mediów, pisarz, projektant gier komputerowych i systemów edukacyjnych Marc Prensky, który w artykule opublikowanym w „On the Horizon” w 2001 r. scharakteryzował cyfrowych tubylców w opozycji do cyfrowych imigrantów (digital immigrants)^[1]. Prensky mianem cyfrowych tubylców określił pokolenie urodzonych po 1980 roku, dla którego komputery i Internet są tak naturalnymi elementami świata, jak dla poprzedzających je generacji prąd, radio czy telewizja.

Termin digital native powstał na wzór określenia native speaker, czyli „użytkownik języka ojczystego”, co oznacza, że dla reprezentantów tego pokolenia „ojczyzną” jest świat cyfrowych technologii oparty na komunikacji w Internecie^[3].

Charakterystyka cyfrowych tubylców

Pokolenie cyfrowych tubylców traktuje Internet, komputer czy telefon jako naturalne narzędzia służące do komunikacji międzyludzkiej, kreowania swojego wizerunku, rozrywki, nauki i pracy. To pokolenie, które wzrasta i wychowuje się na grach i stałym dostępie do sieci. Ma zawsze ze sobą urządzenia pozwalające na stały dostęp do Internetu i komunikowanie się z otoczeniem. Bez telefonu i komputera przedstawiciel tej generacji czuje się zagubiony i zdezorientowany w realnym świecie^[4].

Cyfrowi tubylcy zwykle korzystają z wielu urządzeń multimedialnych jednocześnie lub służy im do tego wielofunkcyjny smartfon. Używają niezwykle intensywnie mediów i umieją w tym samym czasie za pomocą jednego urządzenia oglądać film, słuchać muzyki, wysyłać wiadomości czy rozmawiać^[5]. Zjawisko to bywa nazywane wielozadaniowością lub media multitaskingiem. Naukowcy dostrzegają jednak negatywne strony takich zachowań. Don Tapscott w książce Cyfrowa dorosłość. Jak pokolenie sieci zmienia nasz świat powołuje się na badania psychologiczne, które udowodniły, że zdolność człowieka do jednoczesnego wykonywania dwóch czynności jest ograniczona^[6].

Typowy cyfrowy tubylec jest nieustannie lub przez większą część dnia online. Rozmawia przez telefon, odbiera maile, odczytuje i pisze smsy, komunikuje się poprzez facebooka lub inne portale społecznościowe. Biegle i w sposób zaawansowany obsługuje nowe technologie^[4].

Różnice między cyfrowymi tubylcami a cyfrowymi imigrantami

Wielu badaczy podkreśla przepaść, jaka istnieje pomiędzy pokoleniem cyfrowych tubylców a pokoleniem cyfrowych imigrantów. Magdalena Szpunar za Prenskym charakteryzuje cyfrowych tubylców i cyfrowych imigrantów następująco^[7]:

Lechosław Hojnacki w tekście Pokolenie m-learningu – nowe wyzwanie dla szkoły^[8] wskazuje na pedagogiczne różnice między dwoma pokoleniami:

Janusz Morbitzer komentuje powyższe różnice, twierdząc że po raz pierwszy w dziejach ludzkości zmienił się kierunek przekazu wiedzy technicznej, ponieważ starsze pokolenie straciło dominującą rolę w transmisji umiejętności technicznych. Najczęściej pokolenie wnuków uczy dziadków obsługi komputera czy telefonu komórkowego. To odwrócenie tradycyjnych ról, jakie do tej pory organizowały życie społeczne^[4].

Krystyna Polańska rozszerza podział na cyfrowych tubylców i cyfrowych imigrantów, dodając kategorię osób cyfrowo wykluczonych, czyli takich które z różnych przyczyn nie mają dostępu do sprzętu komputerowego i Internetu lub też nie posiadają odpowiednich umiejętności^[9].

Przypisy

Bibliografia

• Mariusz Jędrzejko, Danuta Morańska: Pułapki współczesności. Cz. 1. Cyfrowi tubylcy. Socjopedagogiczne aspekty nowych technologii cyfrowych. Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR Dąbrowa Górnicza-Warszawa 2013. ISBN 978-83-7545-470-3.brak strony w książce
• Magdalena Szpunar: Imperializm kulturowy Internetu. Instytut Dziennikarstwa, Mediów i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Jagielloński Kraków 2017. ISBN 978-83-945105-4-1.brak strony w książce
• Magdalena Szpunar: Nowe-stare medium. Internet między tworzeniem nowych modeli komunikacyjnych a reprodukowaniem schematów komunikowania masowego. Instytut Filozofii i Socjologii PAN, Warszawa 2012. ISBN 9878376830612.brak strony w książce
• Magdalena Szpunar: W stronę nowych mediów. Adam Marszałek Toruń 2011. ISBN 978-83-7611-635-8.brak strony w książce
• Jacek Pyżalski: Agresja elektroniczna i cyberbulling jako nowe ryzykowne zachowania młodzieży. Impuls. ISBN 978-83-7850-095-7.brak strony w książce
• Netlor. Wiedza cyfrowych tubylców. Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika Toruń 2013. ISBN 978-83-231-3020-8.brak strony w książce (red.) Piotr Grochowski
• Cyfrowy tubylec w szkole-diagnozy i otwarcia. Tom 1. Współczesny uczeń a dydaktyka 2.0. Adam Marszałek Toruń 2018. ISBN 978-83-8019-821-0.brak strony w książce (red.) Nowicka Marzenna, Dziekońska Joanna.
• Natalia Bednarska, Marta Kochanek. Szkoła dla pokolenia sieci?. Dyskusja o zasadności zmian.. „Ruch Pedagogiczny”, s. 111–122, 2015. Wyższa Szkoła Pedagogiczna ZNP, Chrześcijańska Akademia Teologiczna. ISSN 0483-4992. 
• JoannaJ. Dziekońska JoannaJ., Komunikacja „cyfrowych tubylców” za pośrednictwem telefonu komórkowego., 2014, ISSN 1734-1582 .brak strony (książka)
• Paulina Maludy, FOMO, czyli dlaczego cierpimy bez dostępu do Facebooka [dostęp 2018-02-01].
• Hanna Krauze-Sikorska, Michał Klichowski: Świat Digital Natives Młodzież w poszukiwaniu siebie i innych.. Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, 2013. ISBN 978-83-232-2476-1.brak strony w książce
• Aleksandra Postoła. Cyfrowi tubylcy nie istnieją!. „Gazeta Wyborcza”, 2017-10-09. brak numeru strony [dostęp 2018-02-01].
• Monika Rębała, Iwona Dominik, Cyfrowi tubylcy z demencją. Co Internet robi z mózgiem?, [dostęp 2018-02-01].
• The net generation, unplugged, [dostęp 2018-02-01].
• Marcin Wilkowski, Digital naives? Jaki jest społeczny potencjał cyfrowych tubylców?, [dostęp 2018-02-01].
• Marzena Żylińska, Cyfrowi tubylcy i cyfrowi imigranci w jednej klasie., [dostęp 2018-02-01].