Colegio mayor

Colegio mayor (pol. ośrodek akademicki, dosł. szkoła większa) – instytucja akademicka, która kiedyś tworzyła zasadniczą część uniwersytetów w Europie Zachodniej. Jest to dom akademicki, w którym oprócz zakwaterowania istnieje oferta kulturalna, akademicka, religijna czy sportowa.

Historia

Szczególnie na uniwersytetach hiszpańskich od późnego średniowiecza aż do końca XVIII w., Colegio Mayor było instytucją która miała przywilej nadawania tytułów wyższych (licencjat - odpowiednik polskiego stopnia magisterskiego; oraz doktorat). Czasem stanowiły poszerzenie oferty uniwersytetu, a czasem były jej zasadniczą częścią. Posiadały dużą autonomię. Profesorowie dawali w niej lekcje, choć potem studenci zdawali egzaminy na uniwersytecie. Sami mieszkańcy decydowali o sprawach administracyjnych i ekonomicznych i wybierali rektora ośrodka akademickiego spośród siebie.

W Hiszpanii w XVII wieku istniało jedynie sześć Colegios Mayores:

• 4 w Salamance
  • de San Bartolomé o Colegio Viejo, (1401)
  • de Cuenca (1500)
  • de Santiago el Zebedeo (1519)
  • de Oviedo (1521);
• jeden w Valladolid: de Santa Cruz (1482)
• jeden w Alcalá de Henares: de San Ildefonso (1499).

Istniały równolegle Colegios Menores (szkoły niższe), w których udzielano tytułu bachiller (odp. polskiego licencjatu).

Pierwotnie colegios mayores były fundowane przez wyższe duchowieństwo i z ich oferty korzystała mniej zamożna młodzież. Z czasem miejsca były jednak zajmowane w większości przez hiszpańską elitę polityczną (arystokrację, szlachtę i ludzi wykształconych), co nasiliło się od połowy XVII w.

Colegios Mayores w Hiszpanii zostały tymczasowo zlikwidowane w konsekwencji reform oświecenia z 1798 r.

Obecnie

Obecnie w Europie istnieje 125 ośrodków pod nazwą "colegio mayor":

• 45 we Włoszech
• ponad 70 w Hiszpanii
• kilka w innych krajach.

EUCA

W 2006 powstała organizacja EUCA (European University College Association), mająca na celu promocję colegios mayores jako akademików, które dają studentom wartość dodaną.^[1]. Organizacja współpracuje m.in. z Politechniką Warszawską. Na jesieni 2012 zorganizowali wspólnie w Warszawie spotkanie na temat przyszłości studiów w Europie, w którym prelegentem był m.in. dr Marek Migalski^[2]. Włoskim partnerem EUCA jest fundacja RUI^[3].

W Hiszpanii

Obecnie w Hiszpanii odróżnia się Colegio Mayor (ośrodek akademicki) od Residencia de Estudiantes (dom studencki). W Colegio Mayor odbywa się wiele zajęć formacyjnych, kulturalnych, sportowych, które współorganizują sami studenci.

Większość Colegios Mayores w Hiszpanii leży na terenie lub w bliskim sąsiedztwie kampusu uniwersyteckiego.

• Uniwersytet Complutense w Madrycie posiada 38 colegios mayores^[4]
• Uniwersytet Nawarry posiada 13 colegios mayores^[5]
• Uniwersytet Autonomiczny w Madrycie posiada 4 colegios mayores^[6]

W Ameryce Łacińskiej

W Ameryce Łacińskiej na Colegios Mayores mówi się "Residencia Universitaria", ponieważ w rzeczywistości domy te są bardziej rezydencją niż colegio (hiszp. szkoła).

Zobacz też

• college - odpowiednik colegio mayor w krajach anglosaskich
• stancja

Przypisy