Brązówka
| Anas rubripes[1] | |||
| Brewster, 1902 | |||
 Samiec | |||
 Samica | |||
| Systematyka | |||
| Domena | eukarionty | ||
|---|---|---|---|
| Królestwo | zwierzęta | ||
| Typ | strunowce | ||
| Podtyp | kręgowce | ||
| Gromada | ptaki | ||
| Podgromada | Neornithes | ||
| Infragromada | ptaki neognatyczne | ||
| Rząd | blaszkodziobe | ||
| Rodzina | kaczkowate | ||
| Podrodzina | kaczki | ||
| Plemię | Anatini | ||
| Rodzaj | Anas | ||
| Gatunek | brązówka | ||
| Synonimy | |||
| | |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
 najmniejszej troski | |||
| Zasięg występowania | |||
 w sezonie lęgowym występuje przez cały rok zimowiska | |||
| |||
| |||
Brązówka[5] (Anas rubripes) – gatunek dużego ptaka z rodziny kaczkowatych (Anatidae), zamieszkujący Amerykę Północną. Nie jest zagrożony wyginięciem.
Taksonomia
Jest to gatunek monotypowy[3][6]. Bywał niekiedy uznawany za podgatunek krzyżówki, z którą na wolności często się krzyżuje[3].
Występowanie
Wschodnia Kanada i północno-wschodnie USA[6]. Zimuje na południe od zasięgu letniego aż po środkową Florydę i północne wybrzeża Zatoki Meksykańskiej[4].
Morfologia
Długość ciała 48–60 cm, rozpiętość skrzydeł 84–91 cm, masa ciała 1400 g[7][8]. Ptak ten wielkością oraz sylwetką przypomina krzyżówkę. Pióra na tułowiu ciemnobrązowe, szyja i głowa jaśniejsze. W locie widoczne białe pokrywy podskrzydłowe, które kontrastują z ciemnym tułowiem. Lusterko purpurowe lub niebieskie, czarno obrzeżone. Nogi pomarańczowe, samiec ma jaśniejsze. Dziób u samca jasnożółty, u samicy ciemny z plamkami, a u młodych oliwkowozielony.
Ekologia
Zamieszkuje jeziora, bagna oraz inne wody słodkowodne[7]. Żywi się nasionami, roślinami wodnymi i uprawnymi, owadami wodnymi, mięczakami, płazami i skorupiakami[7]. W gnieździe zbudowanym z trawy, gałęzi i igliwia wypchanym puchem i pierzem, samica składa 6–12 kremowobiałych jaj, które wysiaduje przez 28 dni[7].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje brązówkę za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku[4]. Jest to pospolity ptak łowny. Jego liczebność znacząca spadła w latach 1966–2014, choć po 2004 roku spadki spowolniły. Główne przyczyny zmniejszenia się populacji to rozwój rolnictwa, pozyskiwanie drewna i urbanizacja w siedliskach lęgowych i na zimowiskach tego gatunku, a także intensywne polowania[9].
Przypisy
- ↑ Anas rubripes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b Denis Lepage: brazówka (Anas rubripes) Brewster, 1902. Avibase. [dostęp 2021-08-02].
- ↑ a b c American Black Duck (Anas rubripes). IBC: The Internet Bird Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-15)]. (ang.).
- ↑ a b c Anas rubripes, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Anatini Leach, 1820 (wersja: 2020-07-06). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2021-08-02].
- ↑ a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-08-02]. (ang.).
- ↑ a b c d American Black Duck Anas rubripes. WhatBird. [dostęp 2014-01-16]. (ang.).
- ↑ Sterry i in. 2002 ↓, s. 68.
- ↑ American Black Duck Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-08-02]. (ang.).
Bibliografia
- Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. MULTICO Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.
- Paul Sterry, Andrew Cleave, Andy Clements, Peter Goodfellow: Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany. Warszawa: Horyzont, 2002. ISBN 83-7311-341-X.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia, nagrania głosów i krótkie filmy. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).
- Britannica: animal/black-duck
- Universalis: canard-noir
- SNL: rødfotand
