Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach

Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela
w Chojnicach
Fara
IE-25 173/29 z dnia 30.11.1929 r.[1]
kościół farny, kościół parafialny,
bazylika mniejsza
Ilustracja
Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela
Państwo

 Polska

Województwo

 pomorskie

Miejscowość

Chojnice

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach

Bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 11 marca 1993
papież Jan Paweł II

Wezwanie

ścięcia św. Jana Chrzciciela

Wspomnienie liturgiczne

29 sierpnia (męczeńska śmierć)

Historia
Data rozpoczęcia budowy

1340

Data zakończenia budowy

1360

Data poświęcenia

1365

Aktualne przeznaczenie

kościół parafialny

Dane świątyni
Styl

gotyk

Świątynia
• materiał bud.


cegła, granit

Wieża kościelna
• liczba wież


1

Ołtarz
• liczba ołtarzy
• wezwania ołtarzy bocznych


4
Matki Bożej
Serca Jezusowego
św. Józefa

Liczba naw

3

Organy
• liczba głosów
• liczba manuałów


37
2

Położenie na mapie Chojnic
Mapa konturowa Chojnic, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzcicielaw Chojnicach”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzcicielaw Chojnicach”
Położenie na mapie województwa pomorskiego
Mapa konturowa województwa pomorskiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzcicielaw Chojnicach”
Położenie na mapie powiatu chojnickiego
Mapa konturowa powiatu chojnickiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzcicielaw Chojnicach”
Ziemia53°41′43″N 17°33′48″E/53,695278 17,563333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Bazylika Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach – najstarszy rzymskokatolicki kościół w mieście – fara. Budowę rozpoczęto w XIV wieku, na miejscu poprzedniego – drewnianego kościoła. Świątynia reprezentuje pomorski styl gotycki. Mieści się przy Placu Kościelnym w Chojnicach, w województwie pomorskim. Należy do dekanatu Chojnice w diecezji pelplińskiej.

Historia (kalendarium)

  • 1340 – Początek budowy bazyliki.
  • 1360 – Ukończenie budowy bazyliki.
  • 1365 – Konsekracja kościoła przez biskupa Piotra z Gniezna, sufragana arcybiskupa Bogorii Skotnickiego.
  • 1466 – Patronat nad chojnicką bazyliką objął Kazimierz Jagiellończyk.
  • 1555 – Przejęcie kościoła przez protestantów, w zamieszkach przed kościołem zginął proboszcz ks. Sińcki.
  • 1616 – Oddanie kościoła katolikom.
  • 1619 – Wizyta prymasa polski abp Wawrzyńca Gembickiego.
  • 1657 – Pożar kościoła. Odbudowa trwała 21 lat.
  • 1733 – Drugi pożar kościoła. Jednocześnie spłonęło archiwum parafialne.
  • 1741 – Wizyta prymasa polski arcybiskupa Krzysztofa Antoniego Szembeka.
  • 1924 – Zostaje odbudowane sklepienie kościoła zniszczone w czasie pożarów.
  • 1939 – Wybuch wojny i zniszczenie wszystkich witraży.
  • 1945 – Trzeci pożar świątyni. Odbudowa trwała 10 lat.
  • 1953 – Wizyta prymasa polski kard. Stefana Wyszyńskiego.
  • 1961 – Bazylika została nawiedzona przez obraz Matki Bożej Częstochowskiej. Kościół odwiedzili prymas Polski kard. Wyszyński, generał zakonu ojców paulinów, wielu biskupów, infułatów, prałatów, kanoników, szambelanów.
  • 1993 – Dzięki staraniom ks. kan. Romana Lewandowskiego i bpa Jana Bernarda Szlagi chojnicka fara otrzymała godność Bazyliki Mniejszej.
  • 1994 – W pierwszą rocznicę nadania tytułu Bazyliki Mniejszej odwiedzili ją prymas polski kard. Józef Glemp oraz nuncjusz apostolski abp Józef Kowalczyk.
  • 2007 – Konserwacja świątyni.
  • 2012 – Bazylikę Mniejszą odwiedził prymas Polski abp Henryk Muszyński.

Lokalizacja

Bazylika mniejsza usytuowana jest obok tzw. „kościoła gimnazjalnego” oraz niedaleko rynku. Kościół znajduje się na przebudowanym w 2007 Placu Kościelnym. Do północnej ściany przylega krzyż misyjny z 1948. Po stronie południowej posadzony jest dąb papieski, wyhodowany z żołędzi poświęconych przez Jana Pawła II.

Architektura

W 1340 roku zaczęto budować prezbiterium i wieżę, na końcu korpus nawowy, całość ukończono w 1360 roku. Monumentalna, trójnawowa świątynia wzniesiona jest w stylu gotyku pomorskiego z czerwonej cegły, na podmurówce z głazów granitowych, z czworokątną wieżą od zachodu, w której znajduje się główny portal.

Wnętrze i wyposażenie

Na przedłużeniu nawy głównej znajduje się prezbiterium z posoborowym ołtarzem. Jest ono ozdobione witrażami głównie przedstawiającymi postać św. Jana Chrzciciela. Nad nawą główną są sklepienia gwiaździste. W zachodniej części nawy głównej usytuowany jest chór z organami. Od strony północnej do prezbiterium przybudowana jest zakrystia, a do korpusu kaplica Matki Bożej. Nawa boczna, północna jest pokryta sklepieniami krzyżowo-żebrowymi. Ściany nawy ozdobione są polichromiami. Znajduje się tam także Grupa Ukrzyżowania oraz tablice poświęcone: bł. s. Jerzemu Popiełuszce, kard. Stefanowi Wyszyńskiemu oraz kard. Józefowi Glempowi i abp Józefowi Kowalczykowi. W nawie północnej znajduje się wejście do krypt.

W południowej nawie bocznej znajdują się dwa boczne ołtarze: Serca Jezusowego i św. Józefa. Podobnie jak nawa północna jest pokryta sklepieniami krzyżowo-żebrowymi oraz polichromiami. Na ścianach nawy południowej znajdują się tablice poświęcone ks. Sińckiemu oraz bp Janowi Bernardowi Szladze.

Galeria

  • Prezbiterium
    Prezbiterium
  • Ołtarz główny
    Ołtarz główny
  • Boczny ołtarz Serca Jezusowego
    Boczny ołtarz Serca Jezusowego
  • Nawa kościoła
    Nawa kościoła

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2010-05-01] .
  • p
  • d
  • e
Architektura sakralna gotyku ceglanego
Niemcy
Brema
Greifswald
Hamburg
Lubeka
Lüneburg
Rostock
Stralsund
Wismar
inne miasta
Polska
Chełmno
Chełmża
Elbląg
Gdańsk
Słupsk
Stargard
Szczecin
Toruń
Trzebiatów
inne miasta
Dania
Aarhus
Ribe
inne miasta
Szwecja
Ystad
inne miasta
Estonia
Łotwa
Litwa
Białoruś
Rosja
  • p
  • d
  • e
Archikatedry
Katedry
Konkatedry
Kolegiaty
Klasztorne
Poklasztorne
Pozostałe