Akceleracjonizm

Akceleracjonizm (ang. accelerationism, od słowa acceleration czyli „przyspieszenie”) – szereg marksistowskich i reakcyjnych idei w teorii krytycznej i społecznej, które wzywają do drastycznej intensyfikacji wzrostu kapitalistycznego, zmian technologicznych, sabotażu infrastruktury i innych procesów społecznych w celu zdestabilizowania istniejących systemów i stworzenia radykalnej transformacji społecznej^[1].

Charakterystyka

Termin ten odnosi się również do postmarksistowskiej idei, że z powodu wewnętrznych sprzeczności i niestabilności kapitalizmu, zniesienie tego systemu i struktur klasowych może być spowodowane jego przyspieszonym rozwojem^[2][3][4]. Różne idee, w tym idea deterytorializacji Gillesa Deleuze'a i Félixa Guattariego, propozycje Jeana Baudrillarda dotyczące „strategii fatalnych” oraz aspekty teoretycznych systemów i procesów opracowanych przez angielskiego filozofa, teoretyka neoreakcjonizmu, Nicka Landa^[1], mają decydujący wpływ na akceleracjonizm, którego celem jest analiza, a następnie promowanie społecznych, ekonomicznych, kulturowych i libidinalnych sił składających się na proces akceleracji^[5].

Jednocześnie idea akceleracjonizmu odrzuca współczesną politykę, jako niezdolną do działania. Alex Williams oraz Nick Srnicek Manifeście akceleracjonistycznym stwierdzili: „Mimo coraz szybciej zbliżających się kataklizmów polityka nie jest zdolna do tworzenia nowych idei i organizacji, do zapoczątkowania zmiany społecznej, która pozwoliłaby nam zmierzyć się z groźbą unicestwienia. Kryzys nabiera siły i prędkości, tymczasem polityka słabnie i zwalnia. Paraliż politycznej wyobraźni sprawił, że nawet przyszłość została anulowana”^[6]. Natomiast Nick Srnicek charakteryzuje akceleracjonizm jako formę przeciwdziałania pracy w systemie kapitalistycznym: „Z mojego punktu widzenia, akceleracjonizm w życiu codziennym polegałby na wykształceniu prawdziwej nienawiści do pracy w ten sposób, żeby ludzie przypomnieli sobie, jak straszna jest konieczność zarabiania pieniędzy i zaczęli myśleć o tym, dlaczego spędzają tyle czasu w pracy i są od niej tak zależni”^[7]

Akceleracjonizm był od tego czasu traktowany jako spektrum ideologiczne podzielone na wzajemnie sprzeczne warianty lewicowe i prawicowe. Oba opowiadają się za nieokreśloną intensyfikacją kapitalizmu i jego struktur, a także warunkami do rozwoju technologicznego, który w hipotetycznym punkcie w czasie, stałaby się niekontrolowany i nieodwracalny^[8][6][9].

Jednak termin ten, w sposób mocno odróżniający się od pierwotnych teoretyków akceleracjonizmu, był używany przez prawicowych ekstremistów, takich jak neofaszyści, neonaziści, biali nacjonaliści i biali suprematyści, w coraz większym stopniu. Odnosił się on do „przyspieszenia” konfliktu rasowego poprzez zabójstwa, morderstwa i ataki terrorystyczne jako sposób na brutalne osiągnięcie białego etnopaństwa^[10][11][12].

Przypisy