Święty Benedykt (męczennik)

Święty
Benedykt

pustelnik i męczennik
Obraz z XVIII w. św. Benedykta w kościele przycmentarnym w Koszycach.
Data i miejsce urodzenia	koniec X wieku Polska
Data i miejsce śmierci	ok. 1037 Skałka n. Wagiem k. Trenczyna (ówczesne Królestwo Węgier)
Czczony przez	Kościół katolicki
Kanonizacja	1083 Ostrzyhom przez Grzegorza VII
Wspomnienie	13 i 17 lipca (na Słowacji)
Patron	diecezji nitrzańskiej i tarnowskiej
Szczególne miejsca kultu	Katedra św. Emerama w Nitrze
Multimedia w Wikimedia Commons

Święty Benedykt, męczennik (zm. ok. 1037 na Skałce, nad Wagiem, k. Trenczyna) – uczeń i towarzysz św. Andrzeja Świerada, eremita, męczennik i święty Kościoła katolickiego.

Życiorys

Źródłem wiedzy o jego życiu jest opis powstały ok. 1064 roku, autorstwa bp. Maurusa powstały na podstawie relacji św. Benedykta. Święty Benedykt prowadził życie pustelnicze wraz ze św. Andrzejem już w Tropiu, a następnie wyruszyli do benedyktyńskiego klasztoru św. Hipolita na górze Zobor nad Nitrą.

Inni utrzymują, że św. Benedykt był Słowakiem, a pustelnicy spotkali się dopiero w benedyktyńskim opactwie na górze Zobor w ówczesnym Królestwie Węgier)^[1]. Benedykt był przydzielony jako uczeń św. Andrzeja do pustelni, gdzie ćwiczyli się w ascezie i pracy przy karczowaniu lasów. Na każdą sobotę i niedzielę wracali do wspólnoty klasztornej. Po śmierci Świerada Benedykt kontynuował życie pustelnicze przez trzy lata. Pewnego dnia napadli na niego półdzicy rozbójnicy, zawlekli w okolice Skałki koło Trenczyna, zabili a ciało wrzucili do Wagu. Legenda głosi, że przyleciał wtedy olbrzymi orzeł, który strzegł ciała przez cały rok, a gdy mnisi je znaleźli było w stanie nienaruszonym.

Pochowano go obok św. Andrzeja Świerada w opackim klasztorze.

Kult

Około 1064 roku, Benedykt i Świerad zostali uroczyście proklamowani przez biskupów Węgier świętymi. Wtedy zapewne przeniesiono ich ciała z klasztoru na górze Zobor do katedry w Nitrze, gdzie spoczywają.
Obaj święci są pierwszymi Polakami, wyniesionymi do chwały ołtarzy^[2] przez Grzegorza VII.

Kult świętych ogłosił legat papieski na synodzie węgierskim w Ostrzyhomiu w 1083 roku^[3].

Patronat

Święty jest patronem diecezji nitrzańskiej i tarnowskiej.

Dzień obchodów

Wspomnienie liturgiczne św. Benedykta w Kościele katolickim obchodzone jest 13 lipca, razem ze św. Świeradem^[4].

W diecezji tarnowskiej ma rangę wspomnienia obowiązkowego.

Na Słowacji wspomnienie świętych obchodzone jest 17 lipca. Taką datę (17 lipca) zapisano wcześniej w Brewiarzu krakowskim w 1427 roku^[5].
Kult obu świętych jest żywy w Polsce i na Słowacji.

Relikwie

Ich relikwie znajdują się w srebrnej trumnie w kaplicy św. Barbary w katedrze św. Emerama w Nitrze.

Ikonografia

W ikonografii często ukazuje się obu świętych razem.

Zobacz też

• żywoty budzisławskie
• męczennicy chrześcijańscy
• modlitwa za wstawiennictwem świętego
• święci i błogosławieni Kościoła katolickiego
• Benedykt – inne znane postaci noszące to imię

Przypisy

Bibliografia

• Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 403/404. ISBN 83-7097-271-3.
• Święci Świerad i Benedykt nad Dunajcem,relikwie św Świerada i innych świętych i Skałka nad Wagiem na stronie Sanktuarium śś. Pustelników Andrzeja i Bernarda w Tropiu

Linki zewnętrzne

• Braterstwo kościołów i szkół śś. Świerada i Benedykta w Polsce i na Słowacji
• Tropie, kościół pw. śś. Andrzeja Świerada i Benedykta Pustelnika. tarnowskiekoscioly.net. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-08-26)]. – tarnowskie kościoły

Literatura uzupełniająca

• Władysław Semkowicz, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 423. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0