Gupta Inperioa

Gupta Inperioa गुप्त साम्राज्य
320 – 600
Monarkia
Gupta Inperioa kolore grisez; berdez, menpeko estatuak
Geografia
Hiriburua	Pataliputra
Kultura
Hizkuntza(k)	Sanskrito
Erlijioa	Hinduismo Budismo
Historia
← Aurrekoak Kanva leinua Kusan Inperioa Ondorengoak → Heftalitak Rashtrakuta leinua Gurjara-Pratihara Pala Inperioa

Gupta Inperioa (sanskritoz: गुप्त साम्राज्य, Gupta Sāmrājya) Indiako inoizko inperio politiko eta militar handienetariko bat izan zen. Gupta dinastiak agindu zuen Inperioan 240-550 urte bitartean. Lurraldez, India iparraldeko eremu gehiena, eta gaur egungo Pakistan ekialdea eta Bangladesh hartzen zituen.

Gupta inperioak iraun zuen bitartean bakea, oparotasuna eta garapena izan ziren nagusi; horrenbestez, kultura indiarra asko aurreratu zen artean, literaturan eta zientzian: zientzia bera (gaur darabilgun zenbaki-sistema hamartarra garatu zuten, besteak beste), filosofia, arkitektura, eskultura, pintura, literatura, musika eta dantza landu zuten, gaurdaino iraun duenez. Sanskritoa zen Gupta Inperioko hizkuntza.

Gupta errege-erreginek administrazio-sistema eraginkorra ezarri zuten; botere zentral indartsua zeukaten, baina bake-garaietan herriei autonomia ere ematen zieten. Hinduismoa nagusi zenez, gizartearen antolaketa eredu horren araberakoa zen, kasta edo leinuka banatuta. Hinduismoaren ezaugarri nagusiak orduan ezarri ziren: jainko-jainkosak, erlijio-ohiturak eta tenpluak.

Inperioaren sasoian merkataritza eta kanpo-harremanak hain aberatsak izan ziren, ezen, sinesmen eta arkitektura hinduistak eta budistak Borneo, Kanbodia, Indonesia eta Thailandiaraino heldu ziren.

Historia

Gupta dinastia jatorriz Bengalakoa zela uste dute: Śrī Guptak sortu zuen dinastia 240-280 urte bitartean.

Antolaketa

Gupta Inperioko agintari nagusia enperadorea zen, Estatuko burua, baina nahitaez gobernu osoak lagundu behar zion: ministroek, Asanbleak eta funtzionarioek (zerga-biltzaileak eta ofizialak; enbaxadoreak, probintzia-gobernadoreak, militarrak eta artxibozainak; trobadoreak, heraldoak, eskribauak, guardiak, zelatariak, garraiolariak eta morroiak, besteak beste). Izan ere, Asanbleak izendatzen zuen erregea/enperadorea, zabarkeria kasuetan epaitu egiten zuen, eta erabakiak hartzen laguntzen zion. Asanbleako partaideak printzeak, agintari militarrak, apaizak, erakunde-ordezkariak eta behe-mailako agintariak ziren.

Enperadoreen zerrenda

• Sri Gupta
• Ghatotkacha
• Chandragupta I.a
• Nishamusgupta
• Samudragupta
• Ramagupta
• Chandragupta II.a
• Kumaragupta I.a
• Skandagupta
• Purugupta
• Kumaragupta II.a
• Budhagupta
• Narasimhagupta Baladitya
• Kumaragupta III.a
• Vishnugupta
• Vainyagupta
• Bhanugupta
• Shashankgupta

Ikus, gainera

• Ajantā

Kanpo estekak

• Datuak: Q11774
• Multimedia: Gupta Empire / Q11774