Behi-izurri

Behi-izurri
Deskribapena
MotaMorbillivirus infectious disease (en) Itzuli
EspezialitateaAlbaitaritza
Arrazoia(k)Rinderpest morbillivirus
Identifikatzaileak
MeSHD012301

Behi-izurria behiei erasaten dien gaixotasun biriko kutsakor oso larria da, Morbillivirus generoko birus batek eragina. Sukarra, ahoko lesioak, beherakoak, nekrosi linfoideak eta heriotza-tasa altua dira gaitzaren ezaugarri kliniko nagusiak.[1]

Birusa

Morbillivirus bat denez, behi-izurriaren birusa elgorriaren eta txakur-mukieriaren birusekin oso lotuta dago.[2] Oso hilgarria bada ere, birusa bereziki hauskorra da eta azkar desaktibatzen da beroaren, lehortzearen eta eguzki-argiaren bidez.[3]

Desagerpena

Mundu osoan kanpaina bat abiatu eta gero, azken kasu ezaguna 2001ean gertatu zen.[4] 2010eko urriaren 14an, Nazio Batuen FAOk hainbat hamarkadatan gaixotasuna desagerrarazteko egindako munduko kanpainako landa-jarduerak amaitzen ari zirela, eta 2011rako , behi-izurria desagerrarazi zela baieztatzeko deklarazio formal bat aurreikusita zegoela iragarri zuen.[5]

2011ko maiatzean, Animalien Osasunerako Mundu Erakundeak, hogei urte baino gehiago izurritea amaitzeko borrokan eman ondoren behi-izurria desagerrarazi zela berretsi zuen.[6] Baztangaren ondoren, desagerrarazten den bigarren gaixotasuna izan zen.[7]

Erreferentziak

  1. ↑ Euskalterm: [Albaitaritza Hiztegia] [2018]
  2. ↑ (Ingelesez) Huygelen, C.. (1997). «The Immunization of Cattle against Rinderpest in Eighteenth-Century Europe» (PDF) Medical History 41 (2): 182–196. PMID 9156464. PMC 1043905..
  3. ↑ (Ingelesez) Rinderpest. in: Disease Facts. Institute for Animal Health.
  4. ↑ (Ingelesez) Normile, Dennis. (2008). «Driven to Extinction» Science 319 (5870): 1606–1609.  doi:10.1126/science.319.5870.1606. PMID 18356500..
  5. ↑ (Ingelesez) «UN 'confident' disease has been wiped out» BBC 2010-10-14.
  6. ↑ «No more deaths from rinderpest». Animalien Osasunerako Mundu Erakundea (Ingelesez)
  7. ↑ «Deadly cattle plague to be declared officially eradicated by June». United Nations News Centre (Ingelesez)

Kanpo estekak

Autoritate kontrola
  • Wikimedia proiektuak
  • Wd Datuak: Q157008
  • Commonscat Multimedia: Rinderpest / Q157008
  • Identifikadoreak
  • BNF: 11965439f (data)
  • LCCN: sh85114113
  • NDL: 00562736
  • Hiztegiak eta entziklopediak
  • Britannica: url
  • Medikuntzako identifikadoreak
  • MeSH: D012301
  • Wd Datuak: Q157008
  • Commonscat Multimedia: Rinderpest / Q157008


Medikuntza Artikulu hau medikuntzari buruzko zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz.